Danseres zonder benen van Clara Asscher-Pinkhof
"Zolang ik verbitterd was, gekwetst van binnen, dom en dwaas, was ik bij u als een redeloos dier. Maar nu weet ik mij altijd bij u, u houdt mij aan de hand en leidt mij volgens uw plan. Dan neemt u mij weg, met eer bekleed." (Psalm 73:21-24)
Toen ik mijn moeder enthousiast vertelde over het boek dat ik aan het lezen was, vertelde ze me dat ze het boek kent. In het Joodse schooltje waar ze als vrijwilligster werkt heeft ze het boek in de vitrine zien liggen. Het boek is in 1966 voor het eerst uitgegeven. Geweldig dat dit boek opnieuw wordt uitgegeven want het is meer dan de moeite waard. Volgens mij heb ik nog van geen één boek gezegd dat je het gelezen moet hebben maar…deze keer zeg ik het wel.
Het boek begint in 1926, de dan 26 jarige Clara verliest haar geliefde Avraham. Tijdens haar laatste zwangerschap wordt haar man die opperrabbijn is in Groningen ernstig ziek en vier maanden na de geboorte van hun jongste dochter overlijdt hij. Clara blijft alleen achter met haar 6 kinderen. Waarvan de oudsten, een tweeling 6 jaar. Ze leeft van het uitgeven van boeken en het geven van lezingen. Ze onderwijst vol liefde de Joodse kinderen, waarvoor ze versjes en verhaaltjes schrijft. Net als haar eigen kinderen het nest beginnen te verlaten breekt de tweede wereldoorlog uit. Haar oudste dochter weet net voor de Duitse bezetting naar Palestina te vertrekken. Haar jongste kinderen duiken onder en Ze blijft alleen achter. Als lerares kan ze Lange tijd aan de deportatie’s en razzia’s ontkomen. Uiteindelijk komt ze toch in Westerbork terecht waar ontfermt over Mindeltje een jong meisje waarvan de ouders naar Palestina zijn gevlucht. In de kinderbarak kan ze weer lesgeven, vreugde en hoop geven maar waarvoor? Elke week rijden de veewagens de kinderen naar de dood. Uiteindelijk komt ze met Mindeltje in Bergen-Belsen waarvan ze dacht dat het een doorgangskamp naar Palestina was. Het bleek een grote leugen. Als door een wonder overleefd ze de oorlog doordat zij deel uitmaakt van een groep joden die word uitgewisseld tegen Duitse krijgsgevangenen. Zo komt ze samen met Mindeltje toch in Palestina. Als de oorlog is afgelopen begint hier de strijd in haar nieuwe thuis de nieuwe staat Israël.
Clara schrijft dat er zelf in het “rijk der doden” wonderen gebeuren. Zo is er die keer dat het Chanoeka feest in het kamp werd gevierd met kaarsen. Het feest werd direct verboden en dan gebeurt het wonder. De stroom valt uit en er moeten kaarsen aangestoken worden.
Midden tussen het prikkeldraad kan de vrijheid bloeien. Clara kan het leven naar beste weten voortzetten, ze kan blijven dansen ondanks dat alle zekerheden wegvallen. Danseres zonder benen, een boek dat je gelezen moet hebben.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten